Niedawno umieszczony na blogu artykuł przedstawiający koszty wydobycia złota zainspirował mnie do przyjrzenia się bliżej wydobyciu srebra. O ile informacji dotyczących wydobycia złota jest cała masa, o tyle w dokopanie się do czegoś wartościowego w srebrze okazało się bardzo trudnym zadaniem. Powód jest banalny. Złoto kopie się w kopalniach złota. Srebro natomiast jest „produktem ubocznym” wydobycia innych metali. Około 72 % wydobycia srebra pochodzi z kopania złota, miedzi, ołowiu, cynku. Jak zatem kształtuje się koszt wydobycia srebra?
W analizie kosztów musimy rozróżnić 2 pozycje.
1. Cash costs – są to koszty bezpośrednio związane z wydobyciem i rafinacją rudy (wynagrodzenie personelu, energia, woda, ładunki wybuchowe, chemikalia, podatki od kopalin, opłaty z tytułu szkód górniczych oraz Royalties).
Cash cost jest najczęściej podawaną pozycją przez producentów srebra ponieważ jej niska wartość sugeruje nadzwyczaj dużą rentowność przedsiębiorstwa. Nie obejmuje ona jednak znacznej części kosztów o których w dalszej części artykułu.
Wg GFMS uśredniony cash cost za rok 2012 dla srebra wynosił 8.88 USD/uncje i wzrósł blisko 300% od roku 2006.
Wzrost kosztów operacyjnych, aż o 300 % jest w pewnej części związany ze wzrostem cen energii oraz wynagrodzeń. Głównym jednak czynnikiem jest spadek gradingu czyli ilości czystego srebra przypadającego na tonę materiału zawierającego rudę.
Rozpiętość kosztów operacyjnych podanych przez poszczególne kompanie jest ogromna. W zdecydowanej większości wacha się od 2 do 16 USD. Cash cost nie jest jednak miarą do której powinniśmy przywiązywać większą uwagę gdyż zabiegi księgowe łatwo pozwalają na manipulację. Dowodem na to jest podawanie negatywnej wartości kosztu operacyjnego co przeczy zdrowemu rozsądkowi.
2. All in cost pokazuję nam realny koszty wydobycia danego surowca. Poza kosztami ujętymi w cash cost uwzględnia amortyzację sprzętu, wydatki administracyjne, koszty zarządu oraz koszty finansowe. Co ważne ujmuje także koszty poszukiwań nowych złóż oraz koszty związane z przygotowaniem wydobycia. Ostatecznie przecież każda firma musi się rozwijać, zwiększać złoża aby przetrwać.
Poniżej przedstawiam całkowity koszt produkcji 1 uncji srebra za rok 2012 oraz zmianę kosztów w stosunku do roku 2011:
Pan American Silver – 21,88 USD wzrost kosztów o 30%.
First Majestic – 18,44 USD spadek o 2,3%
Coeur D'Alene 27,72 USD spadek o 4,1%
Hecla Mining – 24,62 wzrost o 7%
Endeavour Silver – 24,91 USD, wzrost o 21%
Silver Standard Resources – 24,71 USD, wzrost o 41%
Średnia dla rynku wyniosła 23,68 USD co oznacza wzrost w stosunku do roku poprzedniego o 6,6% czyli mniej więcej o realną wartość inflacji.
Aby dokładnie pokazać co składa się na koszty wydobycia srebra, przygotowałem wykaz poszczególnych pozycji kosztów w oparciu o dane Fresnillo, głównego producenta srebra (5,3 % światowej produkcji).
W tabeli poniżej znajdziecie pozycję kosztów oraz koszt w USD w przeliczeniu na 1 uncję srebra.
lub wersja skrócona:
Jak widać koszt całkowity wyprodukowania 1 uncji srebra przez korporację Fresnillo wynosi nieco ponad 19 USD i jest o ponad 4 USD niższy niż średnia dla branży.
Podsumowanie
Ostatni spadek ceny srebra w okolice 23 USD niebezpiecznie zbliżył nas do poziomów przy których produkcja srebra przestaje być opłacalna. Utrzymanie ceny na obecnych poziomach (za pomocą Comexu) przełoży się niewątpliwie na ograniczenie produkcji w niektórych kopalniach.
Co więcej niska cena znacznie organiczna możliwości pozyskania finasowania wielu projektów. Każda spółka raportuje zasoby metalu z podziałem na kilka kategorii. Najważniejszy wskaźnik przedstawia złoża możliwe do wydobycia z punktu widzenia geologicznego ale i uzasadnionego ekonomicznie. Jeżeli mamy zatem cenę srebra w trendzie spadkowym od 2 lat to średnia cena za ostatne 36 miesięcy (bo taką przyjmuje się do oszacowania rentowności) spadała znacznie i będzie nadal spadać z miesiąca na miesiąc. Oznacza to, że przy niższej cenie srebra coraz mniejsza część złoża może być zakwalifikowana do wydobycia. Mniejsze rezerwy to także mniejsze możliwości pozyskania kapitału z rynku czyli spadek wydobycia.
Z drugiej strony, w niektórych projektach nie ma możliwości kontynuowania wydobycia złota, miedzi, czy ołowiu nie wydobywając jednocześnie rudy srebra. Tego typu kompanie ponoszą koszty związane z wydobyciem rudy tak czy tak i nawet przy cenie srebra w okolicy 20USD ekstrakcja srebra z rudy okaże się rentowna. Jak wcześniej pisałem srebro wydobywane przy okazji stanowi 72% całego wydobycia czyli większość rynku.
Najważniejszy jednak dla srebra jest fakt, że około 98% srebra zostało już wydobyte. Srebro po prostu się kończy i nagle odnaleziony zatopiony statek z dowolną ilością srebra nic tu nie zmieni.
Produkcja srebra z odzysku też nie załatwi sprawy ponieważ rocznie dostarcza ona zaledwie 254 mil uncji podczas gdy popyt przemysłowy to 465 mln uncji. Zatem ponad 240 mln uncji (23% podaży) znika bezpowrotnie.
Co gorsza zapasy srebra praktycznie nie istnieją. Gdyby nagle zatrzymano produkcję, srebra wystarczyłoby na 4 miesiące podczas gdy jeszcze w latach 70-tych na 16 lat !!!
Bez srebra nie możemy się obejść. Jest ono konieczne dla ponad 10 tyś zastosowań. Obecnie niska cena jest moim zdaniem anomalią. Przy ogromnych wyprzedażach srebra zaczyna brakować do produkcji monet bulionowych. Prawdziwy problem zacznie się gdy koncerny elektroniczne zaczną na dobre walczyć ze sobą o zabezpieczenie dostaw metalu. Sytuację opisywałem szerzej w artykule Problemy z dostawami srebra. Moim zdaniem bez względu na manipulacje papierowymi derywatami to właśnie srebro okaże się inwestycją kolejnej dekady.
Trader21
sosnowski50
Przy jakim przedziale cenowym firmy, które zuzywają srebro mogą rozważac szukanie zamienników dla srebra
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
m_a_rek
Właśnie do czego?
Zejście z ceną poniżej spowoduje rozejście się cen fizycznego z papierem co zakończy przygodę na Comexie.
A dlaczego cena minimalna - trwa proces wymagający niskich cen.
@Trader21 jak sądzisz co się dzieje i jak długo potrwa? ;-) Wiem, że nie wiesz jak długo ale mógłbyś strzelić a gdy trafisz będziesz przytaczał jako proroctwo ;-).
Pozdrówka
P.S. Harvey sygnalizuje odpływanie fizycznego (2 do 8 ton/dobę). Utrzymywanie tego stanu chyba długo nie potrwa?
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
apiracik
Jeżeli faktycznie srebra będzie za mało czy nie zostaną brane zamienniki np dla elektroniki? Przecież w dzisiejszych czasach jest dużo lepszych materiałów niż srebro.
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
majkisz
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
mic.bug
uważasz że w tych koncernach pracują durnie, którzy nie znają rynku ?
mnie się wydaje że znają go bardzo dobrze, lepiej od nas
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
szarozielony
ja także mam pytanie do Trader21:
Ok, przemysł zużywa teraz ogromne ilości srebra a większość złóż jest już wyczerpana. Czy na pewno jest tak, że koncerny nie będą mogły obejść sie bez srebra, nie znajdą zamienników? Ciężko uwierzyć, że za kilka lat, kiedy zacznie brakować srebra, przestaną być produkowane telefony, komputery itp. A może jednak sa jednak gałezie przemysłu, które nie będą w stanie zastąpić srebra niczym innym? Wtedy cena faktycznie skoczy w górę. I zgodzę sie z mic.bug. W koncernach na stanowiskach kupców nie pracują durnie, dlatego jeśli mieliby mieć problem ze srebrem którego nie mogą zastąpić, już teraz zaczeli by zasysać ogromne ilości kruszcu z rynku, a to zdaje się, nie dzieje się jeszcze. Co o tym myślisz trader.
PS: Zrób ankiete kto byłby zainteresowany płatnym newsletterem. Rozumiem że chcesz robić to w stylu Cynika9?
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
almars311
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
kontofo
Czyli dochodzimy do czasów, że srebro będzie coraz trudniej dostępne co powinno windować jego cenę do poziomów równowagi podaż-popyt.
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
staniseid77
sam zastanawiam sie nad wyjazdem do Estonii, ale z informacji na ich stronie (https://www.libertysilver.ee/en/) wynika ze poki co maja 4 malutkie sztabki po 100g (poza tym cena za sztabki zawiera vat). lepiej kupowac monety bulionowe? jezeli tak to ktore? te z najnizsza cena za gram kruszcu?
czy moze w ogole pomysl z wyjazdem po srebrne monety jest nietrafiony?
gdzie kupic srebro by byc pewnym dostawy, niewysokiej ceny i najlepiej jak najbardziej anonimowo?
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
trader21
Nie ma czegoś takiego jak jeden poziom cenowy dla którego można rozważać szukanie zamienników ze względu na mnogość zastosowań, nie mających ze sobą nic wspólnego:
- w produkcji ogniw słonecznych srebro jest używane ze względu na największą przewodność elektryczną i cieplną. Użycie innych metali zmniejsza znacznie efektywność urządzeń
- w medycynie nie ma alternatywy. Srebro jest fantastycznym środkiem bakteriobójczym i jednocześnie naturalnym antybiotykiem (mowa o koloidach srebra)
2. @Makisz
Musisz poszukać samodzielnie. Przez jakiś czas podawałem źródła lecz było zbyt wiele próśb w tym stylu. Pisząc artykuł wiele czasu spędzam na czytaniu opracowań czy raportów o różnej zawartości merytorycznej. Zwyczajnie szkoda mi czasu na notowanie skąd mam daną informację. Jeżeli znam dobrze autora informacji lub mam potwierdzenie autentyczności z kilku miejsc po prostu przyjmuję to za pewnik.
PS. dzięki za słowa uznania.
3. @mic.bug, @arturhoffmann
Do tej pory słyszałem tylko o 3 przypadkach zabezpieczenia rezerw srebra pod produkcję z zapasem większym niż 1 rok. Nie każdy specjalista od zakupów w koncernach produkcyjnych zna specyfikę rynku srebra. Gdyby tak było to już mielibyśmy wojnę o zapasy z ceną metalu bijącą w stratosferę. Myślałem, że po epizodzie Appla koncerny zdadzą sobie sprawę jaką przewagę mogą zbudować zabierając srebro konkurencji lecz na razie nic takiego nie ma miejsca. Niemniej jest to moim zdaniem trend, który będzie przyśpieszał na sile. Tzymając się trochę przykładu Appla, rezerwy gotówkowe pozwoliłyby im przejęć większość z łańcuchów dostaw srebra na lata. Mimo to koncern woli wypłacić dywidendę niż próbować blokować konkurencję w ten sposób.
Inne wytłumaczenie może być takie, że CEO globalnych koncernów dostali póki co zakaz gromadzenia rezerw większych niż xxx w imię ratowania USD. Zachęt dla utrzymania statusu quo jest wiele. Począwszy od umorzeń podatkowych zysków uzyskanych poza USA, a sprowadzonych do centrali po zgodę na przejęcia konkurentów.
4. @ arturhoffmann
Artur, za 2-3 miesiące będę miał trochę więcej czasu na pisanie i pewnie pomyśle albo o formie jaką ma Cynik9 albo trochę zmienionej. Nie mniej dzięki za sugestię.
5. @ staniseid77
Wyjazd do Estonii ma sens tylko przy większych ilościach. Jak to zrobić?
Umawiasz się z dealer na określoną ilość masterboxów. Dochodzisz z marżą do 7 – 7,5% powyżej spot (wyłącznie monety do o wadze do 1 kg, na pozostałe produkty jest Vat).
Jedziesz z rodziną i każda osoba robi zakupy o wartości poniżej 7 tyś Euro (limit na zakupy anonimowe). W ciągu kilku dni robisz pełne zakupy.
Cena jest super lecz możliwa do uzyskania dopiero przy kilku masterboxach, no i tracisz kilka dni. W przypadku mniejszych zakupów lepiej zdecydowanie skorzystać z polskich dealerów.
Aby pozostać bezstronny nie będę reklamował dealerów z Estonii ale sugeruję abyś poszukał innego niż ten z linka.
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
vadeer
na golblogu masz akurat w ostatnim wpisie porównanie cen srebra w Polsce i Estonii. cały artykuł jest o problematyce VAT'u. warto przeczytać aby znać całokształt sytuacji...
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
staniseid77
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
m_a_rek
Gość twierdzi, że nie warto chyba że przy okazji.
@Trader21 - pomyślisz nad moim pytaniem powyżej?
Pozdrówka
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
trader21
Na podstawie obecnych informacji nie mogę podjąć się prognozowania czasu. Jeżeli tylko będę widział, że system zaczął się sypać i moim zdaniem upadek jest kwestią raczej tygodni niż miesięcy od razu napiszę o tym artykuł.
W prognozach na ten rok pisałem, że myślę że politykom i bankierom uda się utrzymać status qui w 2013 i nadal tak uważam.
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
Anonymous
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
Anonymous
i ekspozycję banków w derywatach http://demonocracy.info/infographics/usa/derivatives/bank_exposure.html Tylko jeden bank J.P. Morgan ma w księgach derywaty równe PKB świata! Jeżeli ktoś teraz napisze, że metali fiskalnych czyli złota i srebra jest dużo to sam się ośmieszy.
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
Anonymous
Wybieram sie w lipcu i nic innego nie moge poszukac,a trader21 sugerowal,ze sa lepsze tylko gdzie???
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
Anonymous
ale moze jeszcze ktos ma inne namiary?
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
trader21
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
staniseid77
moj mail to moj nick na gmailu.
pzdr
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
Anonymous
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
Anonymous
Gdyby nie kryzys finansowy to srebro dzisiaj kosztowałoby nie więcej niż 4 dolarów za uncję. Naiwniacy, którzy "obłowili" się w srebro odprawiają jakieś mantry i są przepełnieni wishful thinking.
Druga sprawa to zasoby srebra u ludzi. Niektórzy twierdzą, że srebra już nie ma, ale muszę zmartwić 'gorące głowy'. Zasoby srebra 'pod ziemią' stale rosną - już 25 lat temu czytałem artykuły, że w ziemi jest srebra na 20-25 lat i co?? Minęło 25 lat i zasoby srebra wynoszą 30 lat produkcji, a znajdą jeszcze większe. Kolejne nieporozumienie to ilość srebra na powierzchni, czyli u ludzi, instytucji etc., Szacuje się, że "u ludzi" jest około 25-30 miliardów uncji srebra!!! W historii ludzkości wyprodukowano ponad 40 mld uncji, z tego
bezpowrotnie zużyto około max 10-15 mld uncji. Na co zużyto, głównie fotografia przez ostatnie kilkadziesiąt lat, a inne zużycie pozwala/pozwalało na odzyskanie srebra.
Wg. mnie cena srebra może nawet spaść poniżej $10 uncja, na jakiś czas, ale może ponieważ do $15 jest już bliziutko.
Linki potwierdzające w/w TWARDE fakty, nie jakieś tam pobożne życzenia!:
http://www.gold-eagle.com/editorials_05/zurbuchen011506.html
http://www.silverinsights.com/_pages/_statistics/statistics_1.html
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
trader21
Dzięki za linki, bardzo wartościowe.
Koszty produkcji, które negujesz nie pochodzą z powietrza lecz są to dane publikowane przez największe kompanie wydobywcze.
Zasoby srebra nie tyle rosną co technologia pozwala na wydobycie z większych głębokości co jest możliwe tylko jeżeli ma uzasadnienie ekonomiczne patrz wysoka cena surowców. Jak wiesz srebro wydobywa się głównie „przy okazji” wydobycia złota oraz surowców przemysłowych. W momencie gdy gospodarka globalna jest w zapaści z której szybko nie wyjdzie, spada popyt na wszystko. To z kolei ściągnie ceny surowców przemysłowych. Niższa cena ołowiu, cyny czy miedzi wpłynie na ograniczenie produkcji także srebra, którego jak wynika z twoich linków mamy na około pół roku przy obecnym poziomie produkcji.
Z odzyskiem srebra nie jest tak ładnie jak twierdzisz. Możesz porównać ilość srebra zużywaną w przemyśle przez ostatnie 10 lat oraz produkcję srebra „z odzysku”.
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00
Anonymous
Ostatnio modyfikowany: -0001-11-30 00:00